وکیا (به انگلیسی: NOKIA)معروف به غول موبایل جهان و وبزرگترین نوآور و قدیمی‌ترین شرکت موبایل جهان است. شرکت تجهیزات مخابراتی فنلاندی و چندملیتی(هند و مجارستان و چین) است، که تمرکز اصلی آن بر تولید تجهیزات و زیرساخت‌های ارتباطات مخابراتی و نرم‌افزارهای نقشه و ناوبری معطوف می‌باشد. این شرکت از طریق شرکت تابعه نوکیا سولوشنز اند نتورکس در حوزه‌های تجهیزات پهنای باند شبکه‌های موبایل و خدمات مولتی‌مدیا نیز فعالیت می‌کند. یشه‌های تأسیس شرکت نوکیا به سال ۱۸۶۵ بازمی‌گردد، که فردریک ایدستام با مشارکت لئو میشلن اقدام به راه‌اندازی شرکت نوکیا نمود. این شرکت در آغاز در زمینه تولید کاغذ فعالیت می‌کرد، ولی در سال ۱۸۹۶ ایدستام بازنشسته شد و میشلن ریاست شرکت را در دست گرفت که در پی آن در سال ۱۸۹۸ نوکیا شروع به تولید لاستیک و تایر اتومبیل نمود. از ۱۹۱۲ این شرکت وارد عرصه تولید تجهیزات خطوط تلفن، تلگراف و سیم‌کشی الکتریکی شد. بعدها وارد بازار مخابرات گردید. در سال ۱۹۸۸ بخش تولید تایر این شرکت تحت نام نوکیان تایرز تفکیک شد و در ۱۹۸۹ نیز بخش تولید کاغذ نوکیا نیز به شرکت اس‌سی‌آ واگذار گردید. این شرکت از ابتدای دهه ۱۹۹۰ فعالیت خود را تنها بر بازار مخابرات متمرکز نمود. بخش تولید تلفن همراه نوکیا در نهایت در سال ۲۰۱۳ به ارزش ۷٫۱۷ میلیارد دلار توسط مایکروسافت خریداری شد. (حق استفاده از نام تجاری نوکیا به مدت ۱۰ سال برای تلفن‌های همراه و نه تبلت به مایکروسافت واگذار شد.) ساختمان دفتر مرکزی نوکیا در شهر اسپو، فنلاند قرار دارد. سهام شرکت نوکیا در بازار بورس نیویورک و بورس اوراق بهادار هلسینکی معامله می‌شود. تاریخچه قبل از حوزه مخابرات چیزی که هم اکنون ما به عنوان نوکیا می‌شناسیم، در سال ۱۸۶۵ به عنوان یک شرکت تبدیل چوپ به ورقه‌های کاغذ توسط مهندس معدنی به نام فردریک ایدستام در شهرستان تامپره در جنوب غربی فنلاند و در دوران تسلط امپراطوری روسیه بر این کشور تأسیس شد. در سال ۱۸۶۸ ایدستام کارخانه دیگری (دومین) را در نزدیکی شهر نوکیا، فنلاند در ۱۵ کیلومتری غرب تامپره که منبع بهتری برای تولید نیروی برق‌آبی بود را ساخت. این همان نامی است که این شرکت هم اکنون از آن استفاده می‌کند. شرکت نوکیا که در سال ۱۸۶۷ ساخته شد به چند بخش از جمله تولید محصولات کاغذی، دوچرخه و تایر اتومبیل، کفش، رایانه‌های شخصی، کابل‌های ارتباطی، تلویزیون، لوازم برقی، باتری، آلمینیوم و.. تقسیم شد. حوزه مخابرات زمینه ورود به نوکیا فعلی با تشکیل بخش الکترونیک در قسمت کابل‌ها در سال ۱۹۶۰ ایجاد شد. در سال ۱۹۶۷ این بخش به قسمت جداگانه تبدیل شد و شروع به تولید لوازم مخابرات کرد. در سال ۱۹۷۰، نوکیا با ساختن نوکیا دی‌ایکس۲۰۰ که یک سوئیچ دیجیتال تلفن بود، بیشتر در زمینه مخابرات درگیر شد. در سال ۱۹۸۰ نوکیا یک سری از کامپیوترهای شخصی که میکرومیککو نام داشت، تولید کرد. گرچه قسمت رایانه‌های شخصی به شرکت ICL فروخته شد که این شرکت بعدها یک قسمتی از فوجیتسو شد. ارتباط راه دور فعالیت‌های کارخانهٔ فنلاندی در زمینهٔ لاستیک در اوایل قرن بیستم تأسیس شد و با به کار گیری نوکیا و شاخه‌اش شروع به کار کرد. شرکت نوکیا در سال ۱۹۶۷ افتتاح شد. کمپانی جدید بخش‌های مختلفی داشت در یک زمان به تولیدات لاستیک دوچرخه و ماشین و کفش و کامپیوترهای شخصی و کابل‌های مخابراتی وتلویزیون، ماشین‌های تولید برق، خازن‌ها، آلومینیم و غیره داشت. دوران مخابراتی پایه کارخانهٔ فعلی نوکیا بنا شد با ساخت بخش الکترونیکی و زیر بخش کابلی در دهه ۱۹۶۷ این بخش از بخش‌های دیگر جدا شد و شروع به تولید وسایل ارتباط از راه دور کرد. نخستین تلفن همراه Mobira Cityman ۲۰۰ گوشی نوکیا مدل نوکیا به عنوان تکنولوژی مخابراتی رادیویی موبایل ارتش و تجاری تولید شد. در دههٔ ۱۹۶۰ هنگامی که در سال ۱۹۶۴ نوکیا به صورت همزمان با salora oy به عنوان رادیوی VAF گسترش یافت و سپس در ۱۹۷۱ به عنوان گوشی ARP در سال ۱۹۷۹ با ادغام دو کمپانی منجر به تأسیس موبیرا اوی شد. موبیرا شروع به گسترش موبایل برای شبکهٔ استاندارد NMT کرد و در دههٔ ۱۹۸۰ در سال ۱۹۸۲ اولین گوشی ماشین ابداع شد. نوکیا در سال ۱۹۶۴ صد درصد کارخانه را صاحب شد و شاخه ارتباط از راه دور کمپانی را به اسم نوکیا موبیرا اوی تغییر داد. موبیرا تاکمن در سال ۱۹۸۴ اولین گوشی‌های موبایل دنیا را صاحب شد در سال ۱۹۸۷ نوکیا یکی از گوشی‌های همراه اولیه دنیا را معرفی کرد موبیرا تاکمن ۹۰۰ زمانی که موبیرا سناتور در سال ۱۹۹۲ وزنی به اندازه ۹و۸ گیلوگرم داشت وتاکمن وزنی زیر ۵ کیلو گرم و موبیرا تاکمن وزنی زیر ۸۰۰ گرم همراه با باتری داشت. قیمت ان ۲۴۰۰۰ مارک فنلاند تقریباً معادل ۴۵۶۰ یورو است. درگیری در جی‌اس‌ام تلفن همراه نوردیک اولین گوشی استاندارد تلفن دنیا به عنوان رومینگ بین‌المللی شناخته شد و تجارت ارزشمندی برای نوکیا، شرکت کردن نزدیک برای گسترش سیستم اصلی برای ارتباط موبایلی جی‌اس‌ام بود. این یک استاندارد دیجیتالی بود که به تلفن دنیا در دههٔ ۱۹۹۰ و اوایل سال ۲۰۰۶ با بیش از ۲ بیلیون موبایل تلفن برکل دنیا چیره شد و حدود هشتاد درصد موبایل تولیدی ان در بیش از ۲۰۰ کشور دنیا وجود داشت، اولین تلفن تجاری جی‌اس‌ام در سال ۱۹۹۱ در هلسینگ سینس در شبکه دنیا به وسیلهٔ نخست وزیر فنلاند هری هولکری با به کارگیری گوشی‌های دنیا به دست آمد. مسایل شبکه گوشی نوکیا N95 در دههٔ ۱۹۷۰ نوکیا شامل صنعت ارتباط از راه دور با گسترش نوکیا دی‌ایکس۲۰۰ یک سوییچ دیجیتال برای ارتباط تلفنی شد در سال ۱۹۸۲ سوییچ دی‌ایکس۲۰۰ اولین سوییچ تلفن دیجیتال دنیا شد که کاربرد عملیاتی داشت دی‌ایکس۲۰۰ به عنوان اسب بارکش شبکهٔ دنیا شد ساختمان قابل انعطاف یا مناسب اندازهٔ قابل ساخت تا به تولیدات سوییچ‌های مختلفی گسترش یابد. برای دههٔ ۱۹۷۰ شبکهٔ نوکیا شبکهٔ تولید وسایل نوکیا مجزا شد به تلفنو، شرکتی که صاحب شرکت‌های مرجع و شرکت صاحب ایالت فنلاندی بود شریک‌هایش را به شرکت دنیا فروخت اسم آن به ارتباطات از راه دور دنیا تغییر یافت در دههٔ ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ سیستم پیام رسانی برای نیروی دفاع فنلاند را گسترش داد. وسایل مدل‌های ۹۰۰۰, ۹۱۱۰, ۹۲۱۰ و ۹۵۰۰ تقسیم بندی وسایل در تلفن‌های موبایل اصلی ترکیب شده‌است با زیر بخش‌های مجزا سازنده به عنوان مالتی مدیا یا سری ان یا سری ایی به عنوان وسایل هسته‌ای کنترل شدهٔ تحقیق و توسعه به عنوان تکنولوژی پلتفرم نامیده می‌شود این تقسیم بندی یک عمومیت با صدای موبایل و داده در حول رنج و سعی از وسایل موبایل فراهم می‌کند با صدای زیاد گوشی‌ها و یا وسایل موبایل مصرف کننده و کلاس‌های سری و سری ایی بسیار گران‌قیمت وسایل براساس تکنولوژی سلولی در چهار سال اول ۲۰۰۶ نوکیا بیش از ۱۵ میلیون تلفن موبایل ام‌پی‌تری فروخت که این به این معنی است که نوکیا نه تنها فراهم کنندهٔ جهانی تلفن همراه است بلکه باور شده‌است که نوکیا اخیراً شرکت کوداک را در تولید دوربین و گرفتن بیشترین نقاط دنیا جلو زده‌است هم چنین نوکیا امروزه به عنوان فراهم کنندهٔ پلیرهای صوتی دیجیتال یا ام‌پی۳ هاو فروش وسایلی مانند آی‌پاد از شرکت اپل دارند در اواخر سال ۲۰۰۷ دنیا بیش از ۴۴۰ میلیون گوشی را که ۴۰ درصد گوشی‌های اصلی فروش تلفن را بود مدیریت کرد. بازارها سازمان دهی مصرف کننده‌ها و بازاریان نوکیا و همچنین فروش‌ها، بازاریابی و تولیدات کمپانی به وسیلهٔ آنسی وانجوکی هدایت می‌شود. هم اکنون نوکیاهای لومیا با سیستم عامل ویندوز فون وآشا باسیستم عامل نوکیا پلتفرم و گوشی‌های سری ایکس ا سیستم عامل آندروید و گوشی‌های سیمیانی نیز در ایران به فروش می‌رسد. شبکهٔ ارتباطی نوکیاسولوشنز اند نتورکس شبکهٔ ارتباطی نوکیا (عملا شبکه نوکیا) فراهم می‌کند شبکهٔ زیر بنایی ارتباطات تلفن همراه و سکوهای خدمات ارتباطی را، به خوبی خدمات رسانی حرفه‌ای برای اپراتورها و تهیه کنندگان خدماتخدمات شرکت‌هایی همجون سونی و سامسونگ و اچ تی سی و حتی اپل نیز هست.و شبکه نسل 3و 4 ایران نیز به عهدع این شرکت است. شبکه‌ها در GSM، EDGE، 3G/WCDMA و شبکهٔ ارتباطی رادیو WIMAX، شبکهٔ مرکزی با افزایش در IP و توانایی دستیابی زیاد و خدمات متمرکز می‌شوند. در پایان سال ۲۰۰۵ شبکه ارتباطی نوکیا از ۱۵۰ خریدار شبکهٔ تلفن همراه در بیش از ۶۰ کشور داشت که سیستم خدمات رسانی اش به بیش از ۴۰۰ میلیون مشترک را به عهده داشت. در نوزده ژوین ۲۰۰۶ نوکیا و زیمنس اعلام کردند که تلفن همراه و تجارت تجهیزات دایمی تلفنشان را برای ایجاد بزرگترین شرکت‌های تجاری به نام شبکهٔ نوکیا زیمنس قرار است با هم ادغام شوند مارک شبکهٔ ارتباطی نوکیا زیمنس متعاقباً در ۳GSM World Congress در Barcelona در فوریه ۲۰۰۷ به کار گرفته شد. سرویس‌ها این شرکت صاحب قوی‌ترین سرویس نقشه (here)که دارای ۴۸ ماهواره است و اخیرا سامسونگ نیز از این نقشه ها استفاده می کند دارای وسعت و دقت امکانات بیشتری نسبت به گوگل ماپس است. لانچری را برای اندروید ارایه داده که کارهای شما را زیر نطر می‌گیرد ومورد علاقه‌های شما را چه شماره باشد یا بازی یا برنامه و یا موارد اینترنتی. از و با نوشتن دستی حروف اول کلمات کار می‌کند که بسیار راحت تر از منوهای اندروید است وای لانچر z نام دارد بسیار مورد استقبال قرار گرفته است. سیستم عامل‌ها این شرکت سیستم عامل سیمبیان (سری ۶۰/۴۰/۹۰) را طی سالیان متمادی به کار گرفت که لقب پر استفاده‌ترین سیستم عامل همراه را به خود گرفت و پس از آن ویرایش آنا و میگو را ارایه کرد که هوشمند بودند و پس از آن سبستم عامل ویندوز رادر پیش گرفتکه خیلی موفق نبود و دیگر از آن سیستم عامل اندروید را نیز استفاده می کند. باورش سخت است شاید ندانید اما شرکت‌های سامسونگ / سونی (سونی اریکسون)/ موتورلا / و... همگی دوربین‌های موبایل خود را از نوکیا می‌خرند. در واقع نوکیا صاحب امتیاز بزرگترین شرکت‌های تولید دوربین و قطعه آنتن موبایل و صاحب امتیاز تکنولوژی pure viwe که بهترین کیفیت دوربین تلفن همراه است که استفاده آن را با گوشی‌هایی با دوربین۴۱ مگا پیکسلی با ۸ لنز مجزا دیده‌ایم. نظارت و کنترل شرکت کنترل و نظارت نوکیا در یک مجمع عمومی و گروه اجرایی هییت مدیره تحت نظارت هییت مدیره، تقسیم بندی شده‌است رئیس و سایر اعضای گروه اجرایی هییت مدیره توسط هییت مدیره گماشته می‌شود تنها مدیر گروه اجرایی هییت مدیره می‌توانند به گروه اجرایی هییت مدیره و خود هییت مدیره متعلق باشد. ًکمیسیون هییت مدیره‌ها شامل کمیتهٔ بازرسی، کمیتهٔ پرسنلی و نظارت برشرکت و کمیسیون انتخابی می‌شود. خریداری توسط مایکروسافت در ۳ سپتامبر ۲۰۱۳ (۱۲ شهریور ۱۳۹۲) نوکیا و مایکروسافت اعلام کردند که بخش تولید تلفن‌های همراه نوکیا، به ارزش 8 میلیارد و ۴۰۰ میلیون یورو به مایکروسافت واگذار خواهد شد. این خبر، فوراً به افزایش ۴۵ درصدی در ارزش سهام نوکیا در بورس هلسینکی انجامید. با موافقت سهام‌داران، این معامله در آوریل ۲۰۱۴ نهایی شد و بخش موبایل نوکیا به مایکروسافت منتقل شد(بخش تولید تلفن همراه نوکیا در نهایت در سال ۲۰۱۳ به ارزش ۷٫۱۷ میلیارد دلار توسط مایکروسافت خریداری شد. (حق استفاده از نام تجاری نوکیا به مدت ۱۰ سال برای تلفن‌های همراه و نه تبلت به مایکروسافت واگذار شد)). بدین ترتیب تولید گوشی‌های نوکیا با نام نوکیا میکرو سافت موبایل تولید می‌شوند (به مدت ۱۰ سال). نوکیا اعلام کرده از این پس بر خدمات نرم‌افزاری، نقشه‌کشی، شبکه‌سازی و پیشبرد فناوری و ساخت تبلت ها درجه 1 متمرکز خواهد شد؛ اما این همکاری نتیجه خوشایندی نداشت و نوکیا از مایکروسافت جدا شد. بازگشت به اوج با اندروید نوکیا به طور مخفیانه از مایکروسافت خانواده x را روانه بازار کرد که با سخت‌افزاری متوسط به بالا و ظاهری بسیار زیبا. سیستم عامل آندروید و رابط کاربری جذاب با قیمتی نسبتاً کم روانه بازار کرد و آخرین محصول این خانواده نوکیا x2 dual simاست که بازخورد بسیار بسیار خوبی را داده است. Nokia x2 dual sim از نسخه 4.3 اندروید پشتیبانی میکند. علاوه بر خانواده ایکس این شرکت تبلت N1 را روانه بازار کرد تا امیدهای این شرکت برای بازگشت به اوج زیاد شود. این شرکت در دقیقه اول معرفی ۲۰۰۰۰ تبلت N1 را فروخت. طبق گفته‌ها این شرکت با رونمایی از نوکیاC1 در اواسط بهار ۲۰۱۵ به اوج باز می‌گردد. تصاحب alcatel-lucent توسط نوکیا بعد از کش و قوس‌های بسیار، در تاریخ ۱۵ آوریل ۲۰۱۵ نوکیا تأئید کرد که کمپانی Alcatel-Lucent را به ارزش ۱۶٫۶ بیلیون دلار خریداری کرده است و اکنون شرکت‌های ادغامی نوکیا + الکاتل-لوسنت، متشکل از ۴۰۰۰۰ کارمند در ایالات متحده و فرانسه گامی بلند به سوی دستیابی به جدیدترین تکنولوژی‌های ارتباطی و شبکه ایی، برداشته است و قطعاً نقش بزرگی در خدمات ارتباطی ۵G، شبکه‌های تعریف شدهٔ نرم‌افزاری، عکس برداری و … ایفا خواهد کرد. Alcatel-Lucent یکی از شرکت‌های ارائه خدمات بیسیم است و نبایستی با شرکت چینی تولید کنندهٔ تلفن اشتباه گرفته شود. یکی از موارد دیگری که نوکیا بر روی آن تمرکز کرده و به دنبال سرمایه‌گذاری کلان روی آن می‌باشد، مجموعهٔ نرم‌افزارهای مسیر یابی HERE است. با اعلام این موضع، نوکیا گزینه‌های پیش رو را برای سرمایه‌گذاری روی مجموعهٔ پیشتاز خود در زمینهٔ مسیریابی بررسی می‌کند. به گفتهٔ یکی از بالا رده‌های نوکیا، اکنون بهترین موقعیت برای سرمایه‌گذاری روی HERE با توجه به وضعیت تغییر یافتهٔ کمپانی است. نوکیا اعلام کرده مراحل نهایی این تغییرات در سه‌ماهه اول سال ۲۰۱۶ اجرایی می‌شود. بازگشت به بازار گوشی های هوشمند در 29 خرداد 1394 مدیر عامل نوکیا تایید کرداین کمپانی به بازار گوشی های هوشمند بر می گردد